İsrail istihbarat teşkilatı Mossad’ın eski Lideri Danny Yatom, Türkiye ile münasebetlerin gidişatını kıymetlendirdi.
Yatom, “Türkiye ile İsrail ortasındaki bağlantıların yine canlandırılması ve eski günlerine döndürülmesi iki ülkenin de çıkarına.” dedi.
“UMARIM TÜRKİYE İLE İSRAİL ORTASINDAKİ İLGİLER…”
İki ülkenin birbirlerine düşman yerine dost ülkeler olarak bakması gerektiğini savunarak, “Umarım zaman bize Türkiye ile İsrail ortasındaki bağların daha sıkı ve yakın olduğunu gösterir.” tabirini kullandı.
Ankara ile Tel Aviv ortasında istihbarat paylaşımının devam edip etmediği halindeki soruyu ise Yatom, “Bilgilendirilmediğim için bu sorunun karşılığını bilmiyorum. Yalnızca bilhassa Suriye konusunda kimi istihbarat paylaşımı olduğu varsayımında bulunabilirim. İlişkilerin eski noktasına gelmesini umut ediyorum.” diye cevapladı.
İSRAİL – YPG MÜNASEBETİ SORUSU
Eski İsrail Dışişleri Bakan Yardımcısı Tzipi Hotovely’in 2019’daki Barış Pınarı Harekatı sırasında yaptığı, “Kürtlere çeşitli yollardan yardım ediyoruz.” biçiminde açıklamasının, “Tel Aviv’in PKK terör örgütünün Suriye kolu olan YPG’ye takviye verdiği manasına gelip gelmediğine” ait soruya karşılık ise Yatom, şunları söyledi:
“Kesinlikle hayır, zira İsrail siyasetinden anladığım kadarıyla biz, bir öbür ülkenin iç işleri ile alakalı mevzulara müdahil olmuyoruz. Farklı güçler ortasında üçüncü bir ülkede yaşananlara karışmıyoruz. Şahsen İsrail ile YPG ortasında resmi bir alaka ve yardımlaşma olduğuna ait bilgiye sahip değilim.”
“İRAN NÜKLEER GÜCE SAHİP OLURSA İSRAİL ÇOK FAZLA ZAHMET ÇEKER”
Eski Mossad Lideri Yatom, ABD Lideri Joe Biden idaresinin 2015’teki nükleer muahedeye dönmeyi planladığını lakin yeni muahedenin evvelkinin birebiri olmayacağını öne sürdü.
Yatom, İran’ın balistik füze programı ile kimi bölge ülkelerine “müdahalesine” son vermesine yönelik önlemlerin yeni muahede için yürütülecek müzakerelerde gündeme gelmesini beklediğini belirtti.
İsrail idaresinin İran’ın nükleer silaha sahip olmasına müsaade vermeyeceğini lisana getiren Yatom, “İran nükleer (silah) gücüne sahip olursa İsrail çok fazla zahmet çekebilir. Nükleer (silaha) sahip İran, bizim için varoluş tehdidi. Bunun olmasına müsaade vermeyeceğiz.” dedi.
“İSRAİL, ABD’NİN ADIMLARINI DESTEKLEMELİ”
ABD ve Avrupa Birliği’nin de İran’ın nükleer silaha sahip olmasına müsaade etmeyeceklerine ait açıklamaları olduğunu hatırlatan Yatom, şunları söyledi:
“ABD ve Avrupa’nın atacağı adımları koordine etmek için perde gerisindeki mevcut kanalları devam ettirmeliyiz. Genel olarak konuşacak olursak İsrail, ABD’nin adımlarını desteklemeli, (eski ABD Lideri Barack) Obama devrinde olduğu üzere ABD Lideri ile Kongre’de konuşarak arbede etmemeli. Zannediyorum ki bu sefer İsrail, ABD’nin siyasetini destekleyecek.
ABD Lideri, ülkesinin 2015’teki mutabakatın aynısına dönmeyeceğini söyledi. Öteki bir mutabakat olacak. Obama’nın imzaladığı mutabakat ya da (eski ABD Lideri Donald) Trump’ın yürüttüğü siyasetler da olmayacak. İkisinin ortasında olacak. Bu, ABD, Avrupa ve İran ortasındaki müzakereler sırasında tüm korkularımızın göz önünde bulundurulacağına ait İsrail’e taahhüt manasına da gelebilir.”
“ASKERİ SEÇENEK MASADA KALMALI”
İran’ın nükleer faaliyetlerine karşı İsrail’in atabileceği adımlara ait değerlendirmelerde de bulunan Yatom, “Askeri seçenek masada kalmaya devam etmeli ve dışarıda tutulmamalı. Bu demek değil ki birinci seçenek askeri olmalı, bilakis son seçenek olarak masada bulunmalı. Zira İsrail varoluş tehdidiyle karşı karşıya kalırsa halkını korumak için askeri güç de dahil olmak üzere muhtaçlık duyulan tüm seçenekleri kullanmalı.” diye konuştu.
Bu bahiste İsrail’in yalnız olmayacağını düşündüğünü kaydeden Yatom, “ABD’lilerin ve Avrupalıların da askeri planları olduğunu, bu planları dışarda tutmayacaklarını varsayım ediyorum.” dedi.
Yatom, Tel Aviv idaresi için Tahran’ın nükleer silaha sahip olmasının İran ile İsrail ortasında yaşanabilecek geniş çaplı savaştan daha makus bir ihtimal olduğuna inandığını tabir etti.
“EN MAKUS SENARYO İRAN’IN NÜKLEER SİLAHA SAHİP OLMASI”
Eski Mossad Başkanı, şöyle devam etti:
“Mümkün olan en makûs senaryoyu (İran’ın nükleer silaha sahip olmasını) engellemek için güç kullanmak zorunda kalsak da elimizden gelen tüm çabayı göstermeliyiz. Doğal bu güç kullanacağız manasına gelmiyor, lakin berbatın de berbatı gelir ve İran’dan gelecek nükleer bombayı önlemek için askeri akın düzenlemek ile İsrail’in olağan bir ülke olarak yaşamasına pürüz olacak, nükleer silaha sahip bir İran ortasında seçim yapmak zorunda kalırsak -ki bana nazaran en berbat senaryo İran’ın nükleer silaha sahip olması- biz ve başkaları bu varoluş tehdidine karşı askeri adımlar da dahil her şeyi yapmalıyız.”
“İKİ DEVLETLİ TAHLİLİ KONUŞMAYI TERCİH EDERİM”
Yatom, Filistin’de seçim kararının alınmasının olumlu bir adım olduğunu fakat işgal altındaki Batı Şeria’da Fetih hareketinin, abluka altındaki Gazze Şeridi’nde de Hamas’ın seçimleri kazanması halinde bölgede mevcut durumun değişmeyeceğini düşündüğünü kaydetti.
Fetih ile Hamas’ın iş birliği yaparak Batı Şeria ile Gazze’yi denetim edecek ortak bir hükümet kurmasını umut ettiğini lisana getiren Yatom, “İşte o vakit İsraillilerin, Gazze ve Batı Şeria’da yaşayan Filistinliler ile müzakere için tek adresi olacak. Birçok arkadaşımın görüşümü kabul etmediğini biliyorum. Onlar, Gazze’nin Gazze’de kalmasını, Batı Şeria’nın ise başka olmasını tercih ediyorlar. Fakat Filistinliler ile müzakerelerde Batı Şeria’nın, Gazze’nin ve İsrail’in olduğu üç devletli tahlil yerine iki devletli tahlili konuşmayı tercih ederim.” tabirlerini kullandı.
“HAYALİM FİLİSTİN İLE İSRAİL ORTASINDA BARIŞI GÖRMEK”
Yatom, gelecek yıllarda Filistin-İsrail meselesine çözüm bulunup bulanamayacağı biçimindeki soruyu ise şöyle yanıtladı:
“Kahin değilim lakin bunu görmeyi umut ediyoruz. Ayrıyeten ömrüm tamamlanmadan Filistinliler ile ortamızda barış muahedesini görmek hayalim. Eski İsrail Başbakanları İzak Rabin ve Ehud Barak periyodunda Filistinliler, Suriyeliler, Ürdünlüler ortasında yapılan görüşmelere katıldım. Katıldığım bu görüşmelerden çıkardığım sonuç şu ki Filistinliler ile aramızdaki boşlukları doldurmak ve iki taraf ortasında kısmi yahut tam olarak barışı sağlamak mümkün. Bunun mümkün olması için çok fazla gayret sarf etmeliyiz. Bugün bu mümkün mü, tam olarak emin değilim ama gelecekte olabilir.”
Ensonhaber
